Zapalenie oskrzeli to choroba układu oddechowego charakteryzująca się zapaleniem błony śluzowej oskrzeli, które prowadzi do zwężenia dróg oddechowych i nadmiernej produkcji śluzu. Może występować w dwóch formach: ostrej i przewlekłej. Ostra postać zapalenia oskrzeli jest zazwyczaj wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej i jest często związana z przeziębieniem lub grypą. Przewlekłe zapalenie oskrzeli jest częścią przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) i jest zazwyczaj spowodowane długotrwałym narażeniem na substancje drażniące, takie jak dym tytoniowy.

Objawy ostrego zapalenia oskrzeli obejmują kaszel, który może być suchy lub produktywny, z wydzielaniem śluzu, który może być przejrzysty, biały, żółty lub zielony. Często występuje ból w klatce piersiowej, nasilający się podczas kaszlu, duszność, świszczący oddech i ogólne zmęczenie. Mogą również pojawić się objawy przypominające grypę, takie jak gorączka, dreszcze, ból mięśni i ból gardła.

Leczenie ostrego zapalenia oskrzeli jest zazwyczaj objawowe i ma na celu złagodzenie dolegliwości oraz wspomaganie organizmu w walce z infekcją. W przypadku infekcji wirusowych, które są najczęstszą przyczyną ostrego zapalenia oskrzeli, antybiotyki nie są skuteczne. Zaleca się odpoczynek, picie dużej ilości płynów, aby rozrzedzić śluz i ułatwić jego odkrztuszanie, oraz stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, takich jak paracetamol lub ibuprofen. Leki wykrztuśne i mukolityczne mogą pomóc w usuwaniu śluzu z dróg oddechowych. W przypadku uporczywego kaszlu, lekarz może przepisać leki przeciwkaszlowe.

Przewlekłe zapalenie oskrzeli objawia się przewlekłym, produktywnym kaszlem trwającym co najmniej trzy miesiące w roku przez dwa kolejne lata. Inne objawy to duszność, świszczący oddech, zmęczenie i nawracające infekcje dróg oddechowych. Leczenie przewlekłego zapalenia oskrzeli jest bardziej złożone i obejmuje zarządzanie objawami oraz zapobieganie dalszym uszkodzeniom płuc.

W przypadku przewlekłego zapalenia oskrzeli kluczowe znaczenie ma unikanie substancji drażniących, zwłaszcza dymu tytoniowego. Rzucenie palenia jest najważniejszym krokiem w zarządzaniu chorobą i może znacząco poprawić jakość życia pacjenta. Leki rozszerzające oskrzela, takie jak beta2-mimetyki i antycholinergiki, są często stosowane w celu zmniejszenia duszności i poprawy przepływu powietrza. Inhalacyjne kortykosteroidy mogą być przepisywane w celu zmniejszenia stanu zapalnego. W ciężkich przypadkach, konieczne może być stosowanie tlenoterapii.

Rehabilitacja oddechowa, która obejmuje ćwiczenia fizyczne, edukację i techniki oddechowe, może być bardzo pomocna w poprawie funkcji płuc i jakości życia pacjentów z przewlekłym zapaleniem oskrzeli. Regularne szczepienia przeciw grypie i pneumokokom są zalecane, aby zapobiegać infekcjom, które mogą pogorszyć stan zdrowia pacjenta.

Zapalenie oskrzeli jest poważną chorobą układu oddechowego, która wymaga odpowiedniego leczenia i zarządzania. Rozpoznanie objawów i szybkie podjęcie leczenia może znacznie poprawić przebieg choroby i zapobiec powikłaniom. Ważne jest również prowadzenie zdrowego stylu życia i unikanie czynników ryzyka, aby zminimalizować ryzyko nawrotów i dalszego uszkodzenia płuc.